Từ xưa đến nay, con cháu Việt tộc ta mỗi khi nhớ về tổ tiên những người đã dựng nước Văn Lang lang đề chỉ xưng hô cộc lóc hai chữ Hùng Vương hay thuần Việt hơn thì là vua Hùng, chẳng có họ, tên đệm, tên thật để xưng hô cho đúng đạo phải lẽ cháu chắt.
Tất nhiêu các nhà nghiên cứu cũng đã thử đi tìm hiểu xem vua Hùng thực tế là có họ gì, nhưng có nhiều khó khăn nên cũng chỉ dám đưa ra dc các giả thuyết mà không kết luận cho đúng được.
Vì vậy trong Vn Tổng Hợp số 22 chúng sẽ cùng thử tìm hiểu về họ thật của các vị vua Hùng quốc tổ Viêt Nam qua 3 giả thuyết sau đây:
Giả thuyết 1: Các vua Hùng học Lộc.
Như trong Video Quốc tổ Hùng Vương phần 1 của VN Tổng Hợp chúng ta đã biết
Vua Đế Minh là cháu ba đời của vua Thần Nông, đi tuần thú phương Nam, đến núi Ngũ Lĩnh (nay thuộc tỉnh Hồ Nam, Trung Quốc), gặp một nàng tiên, lấy nhau đẻ ra người con tên là Lộc Tục. Sau Đế Minh truyền ngôi lại cho con là Lộc Tục làm vua phương Nam (từ núi Ngũ Lĩnh về phía Nam), xưng là Kinh Dương Vương, quốc hiệu là Xích Quỉ. Lộc Tục có họ Lộc có khả năng là lấy theo họ mẹ vì thời xưa theo chế độ mẫu hệ.
Kinh Dương Vương lấy Long nữ để ra sùng Lãm tức là Lạc Long Quân.
Lạc Long Quân lấy Âu Cơ để ra bọc trăm trứng con trai, rồi phân chia lê rừng xuống biển 50 người con theo Mẹ xuống biển, phong cho con trưởng Hùng Vương nối nghiệp vua cha, vậy Hùng Vương là cháu của Kinh Dương Vương tức là Lộc Tục. Vậy vua hùng có họ Lộc.
Giả thuyết 2. Thì lại cho rằng Hùng Vương thực tế là gọi theo họ Hùng chứ không phải là tên
Người sau sau này thêm vào chữ Vương (nghĩa là vua) ở phía sau thành Hùng Vương để có ý nghĩa như một triều đại kéo dài trong cổ sử Việt Nam, vì thời này tiếng Việt tộc chưa có chứ nào là vua nên người sau phải thêm Vương vào để tôn kinh các ôngvua họ Hùng.
Cách này cũng tương tự như cách đặt niên hiệu của các triều đại PK việt Nam chẳng hạn ngư Trần thái tông, Trần thánh tông, Trần nhân tông...gọi chung là Vua Trần.
Giả thuyết 3. Các vua Hùng có họ là Việt,
Theo giả thuyết này bạn đầu các tộc người Bách Việt chưa có tự xưng mình là Việt, và cũng chưa có họ mà chỉ gọi chung chung với nhau, sau này khi dc thống nhất thì các hùng vương tự đặt ra tên họ cho mình, chữ Hùng có nghĩa là vua, (lưu ý chữ Vương là do người sau thêm vào), chữ Việt là họ. Từ đó nhân dân lây luôn họ vua để dùng tôn kính, đi đâu cũng Việt Việt Việt, lâu dần thành chữ Việt là tộc người Việt có Hùng tức là vua để ám chỉ đã có đất nước.
Như vậy mỏ sẽ ra các tên vua Hùng như Hùng Lân, Hùng Việp sẽ là Việt Hùng Lân (ông vua họ Việt tên Lân), Hùng Hi thì sẽ là ông vua họ Việt tên Hi. Giả thuyết này khá ngược với các phát âm ngày nay tuy nhiên không phải không có lý.
Tóm lại các vua Hùng có họ là gì chúng ta cần phải khai mở chữ Viết thời đại Hùng Vương may ra mới biết được, chứ bây giờ giả thuyết cũng chỉ là những giả thuyết mà thôi.