Công chúa Huyền Trần sinh năm 1287, mất ngày 9 tháng 1 năm 1340, là con gái của chị Trần Trần Tông, chị Trần Nhân Tông, công chúa của triều Trần, công chúa Hoa Thần....
Năm 1306, khi tuổi mới vừa 19 trinh nguyên, người con gái Huyền Trân trước đã sớm mồ côi mẹ, nay đang tuổi xuân thì đã theo lệnh Vua Anh, gả cho Quốc vương Chiêm Thành là Chế Mân với sính lễ nhận lại là hai châu Ô - Lý...
Rồi như trò đùa của cuộc đời cho người con gái mang phận hồng nhan, năm 1307, chồng nàng mất, Nhà Trần phải lập mưu đưa nàng về lại cố hương... Tưởng đâu cuộc đời người con gái tuổi đôi mươi sẽ khác...
Ai ngờ, tuổi 20, nàng xuất gia, đi vào cửa Phật, cả cuộc đời đang độ xuân tươi, đã gửi mình mãi mãi vào chốn thiền tịnh... Đến tuổi 60 (năm 1340), nàng qua đời, để lại cho giang san Đại Việt một biên cương rộng mở và câu chuyện được truyện tụng mãi đến ngàn năm sau... Về một người con gái, đã vì đất nước mà đánh đổi cả thanh xuân...!
"Nước non ngàn dặm ra đi...
Mối tình chi!
Mượn màu son phấn
Đền nợ Ô, Lý.
Xót thay vì,
Đương độ xuân thì.
Số lao đao hay là nợ duyên gì?..."
YÊU SỬ VIỆT
