NHÌN NHẬN VỀ BA TRIỀU ĐẠI KHÔNG CHÍNH THỨC CỦA VIỆT NAM (THỜI PK)
Tam gia Ngụy đại có thể kể ra đó là: Nhà Hồ - Nhà Mạc và Tây Sơn, mỗi một triều đại có một đánh giá khác nhau. Chữ Ngụy cũng là tùy từng thời điểm mà được gán cho họ, hiện nay thì giới sử học đã hiếm ai dùng chữ Ngụy khi nói về ba triều đại này nữa.
Điểm chung của những triều đại này tạm nói chung là: Họ đều là kẻ chiến bại. Đạo lý “Thắng làm vua thua làm giặc” dù hơi tàn nhẫn nhưng vẫn là đạo lý ngàn đời xưa nay vẫn thế, anh thua thì thành ra anh không có đạo lý, ráng mà chịu.
Nói một cách công bằng về cả ba triều đại trên: Nhà Mạc có thời gian tồn tại lâu nhất, kể cả là tài liệu nhà Lê Trung Hưng cũng không thể phủ nhận nhà Mạc được lòng dân, có nhiều thành tựu về giáo dục và kinh tế, nội chiến cũng chưa từng đi cầu cứu kéo quân ngoại bang vào giày xéo sơn hà, không để đất nước rơi vào tay giặc. Dù bại trận, nhưng nếu xét công tội, nhà Mạc xứng đáng được đánh giá cao nhất.
Kế đến là nhà Tây Sơn, Tây Sơn có hai chiến công đánh bại quân Xiêm và quân Thanh, tiêu diệt tàn dư Trịnh – Nguyễn xóa đi lằn ranh phân chia 200 năm của Đàng Ngoài và Đàng Trong, tạo tiền đề thống nhất đất nước, tuy nhiên thời gian tồn tại lại quá ngắn, các thành tựu về quản lý xã hội phần bị xóa đi, phần không có thời gian kiểm chứng nên chúng ta không biết nó sẽ trở nên như thế nào, đa số chỉ dừng ở phỏng đoán và kỳ vọng.
Nhà Hồ, thời gian tồn tại ngắn nhất, tội trạng nặng nhất, lật người có ân với mình, giết hại trung thần lương tướng, mất lòng dân, kinh tế suy sụp, lòng người ly tán, đánh giặc thất bại, và tội nặng nhất là làm mất nước, khiến Đại Việt mất đi ngàn năm văn hiến và rơi vào một thời kỳ có thể nói là đen tối nhất trong lịch sử Việt Nam.
Do đó nếu xếp đúng thứ tự: Thì triều đại đáng lẽ có danh tiếng tốt nhất phải là nhà Mạc kế đó là Tây Sơn rồi mới tới nhà Hồ.
Tuy nhiên, kết quả hiện tại: Nhà Mạc bị chỉ trích nặng nề nhất, kế đó là nhà Hồ và cuối cùng Tây Sơn lại là triều đại có ánh hào quang rực rỡ chói mắt nhất.
Câu hỏi đặt ra là: Tại sao?
Theo phát biểu thiên tài của Nguyễn Gia Kiếng trong cuốn “Tổ quốc ăn năn” thì đó là do: Dân tộc Việt Nam là một lũ khát máu hiếu chiến, nhìn anh nào đánh giỏi là thích, nhà Hồ dù tệ hại nhưng vì có đánh nên ít bị chỉ trích hơn nhà Mạc vì dính cái phốt quỵ lụy cắt đất cầu hòa.
Tư tưởng khổ dâm kiểu này vẫn được rất nhiều người gật gù đồng ý, nhưng thực tế có phải vậy không?
Trước hết ta cần hiểu rằng, để đánh giá về một triều đại người ta thường dựa vào hai thứ chủ yếu: Sử liệu viết về triều đại đó, và đối tượng so sánh.
Về thời nhà Hồ, sử liệu được chép lại về họ là từ nhà Lê, tham khảo thêm trong Minh sử, và có thể thấy rằng, nhà Lê giành lại nước từ tay quân Minh, không có mối thù hận trực tiếp với nhà Hồ, nên ít nhất về mặt sử liệu sẽ không đến mức dìm hàng quá đáng.
Đối tượng so sánh của nhà Hồ là thời cuối của nhà Trần một thời kỳ đã quá te tua đổ nát, khiến nhiều người có cái đồng cảm rằng, nó tệ đó, nhưng thằng kia cũng có khá hơn gì đâu.
Thời nhà Mạc: Sử chép lại về họ là của nhà Lê Trung Hưng, của các Chúa Trịnh, kẻ thù trực tiếp của họ, và dễ thấy là tư liệu, công trình về Nhà Mạc bị xóa đi rất nhiều, sử liệu thì bị dìm không thương tiếc. Người đời sau cũng chủ yếu là căn cứ vào những tư liệu này mà nghiên cứu về nhà Mạc (Chứ còn tư liệu nào khác đâu)
Đối tượng so sánh của nhà Mạc xui xẻo thay lại là các Chúa Trịnh, với ít nhất sáu đời Chúa đều rất tài giỏi trong việc trị nước, xây dựng nên được Đại Việt ổn định và thịnh trị trong thời gian gần 200 năm. Do đó, Nhà Mạc bị lãng quên cũng là điều dễ hiểu.
Thời Tây Sơn: Về mặt sử liệu, Tây Sơn cũng là bị kẻ thù trực tiếp của họ tiêu diệt và viết lại, về mặt tư liệu đúng là yếu thế đó.
Nhưng về mặt đối tượng so sánh, Tây Sơn lại quá may mắn khi được so sánh với thời kỳ Nguyễn mạt, một thời kỳ loạn lạc rối ren, nổi loạn như ong, dân chúng đói khổ đến mức đám cuồng Tây sau này hiên ngang nói rằng: Nước ta thời Pháp thuộc sướng hơn, chúng mày đã đánh đuổi đi những nền văn minh nhân loại.
Đó là triều đại đầu tiên trong lịch sử Việt Nam vua khai quốc dẫn quân ngoại bang vào giết hại dân mình, triều đại đầu tiên vua khai quốc đi làm lính đánh thuê cho nước khác và về nhà viết bài khoe lại, triều đại đầu tiên mà vua một nước ký văn bản nhượng bán à nhầm cho không chủ quyền cả nước cho nước ngoài, và sẵn sàng ngồi đó làm kiểng để chúng dựa thế mà cai trị, đàn áp dân chúng, dùng chính binh lính của Việt Nam, của những kẻ Việt gian gắn mác phục vụ quốc gia, nhấn chìm các cuộc khởi nghĩa trong biển máu.
Căm phẫn cái triều đại ấy, khiến người ta tôn vinh kẻ thù của nó cũng chẳng phải là điều gì kỳ lạ.
Tam gia Ngụy đại có thể kể ra đó là: Nhà Hồ - Nhà Mạc và Tây Sơn, mỗi một triều đại có một đánh giá khác nhau. Chữ Ngụy cũng là tùy từng thời điểm mà được gán cho họ, hiện nay thì giới sử học đã hiếm ai dùng chữ Ngụy khi nói về ba triều đại này nữa.
Điểm chung của những triều đại này tạm nói chung là: Họ đều là kẻ chiến bại. Đạo lý “Thắng làm vua thua làm giặc” dù hơi tàn nhẫn nhưng vẫn là đạo lý ngàn đời xưa nay vẫn thế, anh thua thì thành ra anh không có đạo lý, ráng mà chịu.
Nói một cách công bằng về cả ba triều đại trên: Nhà Mạc có thời gian tồn tại lâu nhất, kể cả là tài liệu nhà Lê Trung Hưng cũng không thể phủ nhận nhà Mạc được lòng dân, có nhiều thành tựu về giáo dục và kinh tế, nội chiến cũng chưa từng đi cầu cứu kéo quân ngoại bang vào giày xéo sơn hà, không để đất nước rơi vào tay giặc. Dù bại trận, nhưng nếu xét công tội, nhà Mạc xứng đáng được đánh giá cao nhất.
Kế đến là nhà Tây Sơn, Tây Sơn có hai chiến công đánh bại quân Xiêm và quân Thanh, tiêu diệt tàn dư Trịnh – Nguyễn xóa đi lằn ranh phân chia 200 năm của Đàng Ngoài và Đàng Trong, tạo tiền đề thống nhất đất nước, tuy nhiên thời gian tồn tại lại quá ngắn, các thành tựu về quản lý xã hội phần bị xóa đi, phần không có thời gian kiểm chứng nên chúng ta không biết nó sẽ trở nên như thế nào, đa số chỉ dừng ở phỏng đoán và kỳ vọng.
Nhà Hồ, thời gian tồn tại ngắn nhất, tội trạng nặng nhất, lật người có ân với mình, giết hại trung thần lương tướng, mất lòng dân, kinh tế suy sụp, lòng người ly tán, đánh giặc thất bại, và tội nặng nhất là làm mất nước, khiến Đại Việt mất đi ngàn năm văn hiến và rơi vào một thời kỳ có thể nói là đen tối nhất trong lịch sử Việt Nam.
Do đó nếu xếp đúng thứ tự: Thì triều đại đáng lẽ có danh tiếng tốt nhất phải là nhà Mạc kế đó là Tây Sơn rồi mới tới nhà Hồ.
Tuy nhiên, kết quả hiện tại: Nhà Mạc bị chỉ trích nặng nề nhất, kế đó là nhà Hồ và cuối cùng Tây Sơn lại là triều đại có ánh hào quang rực rỡ chói mắt nhất.
Câu hỏi đặt ra là: Tại sao?
Theo phát biểu thiên tài của Nguyễn Gia Kiếng trong cuốn “Tổ quốc ăn năn” thì đó là do: Dân tộc Việt Nam là một lũ khát máu hiếu chiến, nhìn anh nào đánh giỏi là thích, nhà Hồ dù tệ hại nhưng vì có đánh nên ít bị chỉ trích hơn nhà Mạc vì dính cái phốt quỵ lụy cắt đất cầu hòa.
Tư tưởng khổ dâm kiểu này vẫn được rất nhiều người gật gù đồng ý, nhưng thực tế có phải vậy không?
Trước hết ta cần hiểu rằng, để đánh giá về một triều đại người ta thường dựa vào hai thứ chủ yếu: Sử liệu viết về triều đại đó, và đối tượng so sánh.
Về thời nhà Hồ, sử liệu được chép lại về họ là từ nhà Lê, tham khảo thêm trong Minh sử, và có thể thấy rằng, nhà Lê giành lại nước từ tay quân Minh, không có mối thù hận trực tiếp với nhà Hồ, nên ít nhất về mặt sử liệu sẽ không đến mức dìm hàng quá đáng.
Đối tượng so sánh của nhà Hồ là thời cuối của nhà Trần một thời kỳ đã quá te tua đổ nát, khiến nhiều người có cái đồng cảm rằng, nó tệ đó, nhưng thằng kia cũng có khá hơn gì đâu.
Thời nhà Mạc: Sử chép lại về họ là của nhà Lê Trung Hưng, của các Chúa Trịnh, kẻ thù trực tiếp của họ, và dễ thấy là tư liệu, công trình về Nhà Mạc bị xóa đi rất nhiều, sử liệu thì bị dìm không thương tiếc. Người đời sau cũng chủ yếu là căn cứ vào những tư liệu này mà nghiên cứu về nhà Mạc (Chứ còn tư liệu nào khác đâu)
Đối tượng so sánh của nhà Mạc xui xẻo thay lại là các Chúa Trịnh, với ít nhất sáu đời Chúa đều rất tài giỏi trong việc trị nước, xây dựng nên được Đại Việt ổn định và thịnh trị trong thời gian gần 200 năm. Do đó, Nhà Mạc bị lãng quên cũng là điều dễ hiểu.
Thời Tây Sơn: Về mặt sử liệu, Tây Sơn cũng là bị kẻ thù trực tiếp của họ tiêu diệt và viết lại, về mặt tư liệu đúng là yếu thế đó.
Nhưng về mặt đối tượng so sánh, Tây Sơn lại quá may mắn khi được so sánh với thời kỳ Nguyễn mạt, một thời kỳ loạn lạc rối ren, nổi loạn như ong, dân chúng đói khổ đến mức đám cuồng Tây sau này hiên ngang nói rằng: Nước ta thời Pháp thuộc sướng hơn, chúng mày đã đánh đuổi đi những nền văn minh nhân loại.
Đó là triều đại đầu tiên trong lịch sử Việt Nam vua khai quốc dẫn quân ngoại bang vào giết hại dân mình, triều đại đầu tiên vua khai quốc đi làm lính đánh thuê cho nước khác và về nhà viết bài khoe lại, triều đại đầu tiên mà vua một nước ký văn bản nhượng bán à nhầm cho không chủ quyền cả nước cho nước ngoài, và sẵn sàng ngồi đó làm kiểng để chúng dựa thế mà cai trị, đàn áp dân chúng, dùng chính binh lính của Việt Nam, của những kẻ Việt gian gắn mác phục vụ quốc gia, nhấn chìm các cuộc khởi nghĩa trong biển máu.
Căm phẫn cái triều đại ấy, khiến người ta tôn vinh kẻ thù của nó cũng chẳng phải là điều gì kỳ lạ.
